Sürdürülebilir moda, kapitalist ekonomilerin dayattığı tüketim alışkanlıklarının aksine modayı ekolojik bütünlüğe doğru değişime teşvik eden hareket ve süreçtir. Sürdürülebilir moda, moda ürünlerinin üretim yöntemlerine hitap etmekten daha fazlasını, bütün bir moda sistemindeki değişimi içermektedir. Bu radikal değişimi destekleyen trendleri ise 6 ana başlıkta özetleyebiliriz. Bunlar; 1) Elbise Takası 2)İkinci El 3)Yavaş Moda 4)Yerel Üretim 5)Minimalizm 6)Geri Dönüşüm. Sizler için bu 6 sürdürülebilir moda trendini araştırdık.
- Elbise Takası
Yakın arkadaşlar arasında uzun yıllardır uygulanan elbise takası son zamanlarda ortaya çıkan dijital çözümler sayesinde birbirini tanımayan insanlar arasında da gerçekleşmektedir. Birçok tüketicinin gardrobunda atıl duran elbiseler kullanıma geri kazandırılarak sürdürülebilir moda ya önemli katkılar sağlamaktadır. Dönemsel olarak düzenlenen takas partileri sayesinde birçok kişi etkinliğe takas etmeyi düşündüğü elbisesini getirerek takas işlemini gerçekleştirmeyi hedefler. Dünyada https://clothingswap.com/ elbise takası konusunda önde gelen platformlar arasında yer almaktadır. Türkiye’de ise bu tarz etkinliklere dayalı takas işlemleri gerçekleşmese de Gardrops gibi ikinic el elbise satış uygulamalarında takas özelliği bulunmaktadır. - İkinci El Elbise Satış
Bir diğer sürdürülebilir moda trendi ve en yaygın kullanım alanı olan ise ikinci el elbise satış platformlarıdır. İkinci el satış platformlarının yaygınlaşması yeni elbise alacaklara, “ne de olsa satarım” düşüncesiyle satın alma sürecini hızlandırsa da özellikle elbise üretimini sınırlandırmakta ve atıl elbiseleri ekonomiye geri kazandırmaktadır. Türkiye’de Sahibinden gibi birçok ürün grubu için listeleme hizmeti sunan platformların yanısıra ModaCruz ve Gardrops gibi uygulamalarda sadece ikinci el kıyafet satışı gerçekleşmektedir. Yeni nesil gelinlik ve elbise kiralama platformu olan ElbiseKirala’dan da ikinci el abiye satışları gerçekleşmektedir. - Yavaş Moda
Tüketim toplumuna tepki olarak gelişen “yavaş” konseptler ilk olarak yavaş şehirler oluşumu ile karşımıza çıktı. Bu akım birçok alana yayıldığı gibi moda sektöründe de ses getirmiştir. Özetlemek gerekirse sahip olunan elbise ve kıyafetleri uzun süreli kullanma ve tüketim alışkanlıklarını en aza indirgemeyi hedeflemektedir. Bu zihinsel dönüşüm sayesinde üretim azalarak, ekolojik dengelere önemli katkılar sağlanabilecektir. Bir ürünü uzun süreli kullanabilmek için ise ürünün kalitesi ve elbisede yırtılma/hasar gibi konuları giderebilecek yetenekli terzilerin bulunması kritik öneme sahiptir. - Yerel Üretim
Karbon ayak izini azaltmanın bir diğer yolu ise üretim sürecindeki mesafeleri minimize etmektir. Diğer bir deyişle Yerel Üretim. Ekolojik dengeleri gözeten markalar yavaş yavaş bu trende uygun hareket etmeye başladı ve yerel üretim unsurlarını da hayata geçirmeye başladı bile. Özetlemek gerekirse ürünler yerel kaynaklar ile yerel üretim tesislerinde üretilip aynı yerde yaşayan insanların beğenisine sunuluyor. - Minimalizm
Minimalizm akımı son yıllarda popülerliğini arttırmakta. Yaşamın birçok alanında etkisi olan bu düşünce yapısı özetle fazlalıklardan arınma ve işlevselliğin ön plana çıkması anlamına gelmekte. Bu akımın geçmişi 1960’lara kadar dayanmakta. İlk olarak farklı sanat dallarında ve müzikte örneklerine rastladığımız bu akım, özellikle “İskandinav Minimalizmi” olarak zirveye ulaştı. Bu akım hakkında daha detaylı bilgi almak için Minimalizm belgeselini izlemenizi tavsiye ederiz. Bu akım birçok alanda etkili olduğu gibi moda alanında da oldukça etkin. Gardrop detoksu ve ihtiyacın kadar satın alma minimalizmin moda alanındaki yansımaları olarak karşımıza çıkıyor. Coco Chanel, Andre Courreges, Cristobal Balenciaga gibi tasarımcılar ise bu akımın moda alanındaki öncüleri arasında yer almakta. Minimalist tasarımları ile ön plana çıkan diğer isimlere videodan ulaşabilirsiniz. - Geri Dönüşüm
Geri dönüştürülebilir malzemeler ile üretim birçok sanayi dalında etkin bir şekilde kullanılmakta. Bu sayede ekolojik dengelere katkı sağlanmakta ve karbon salınımı azalmakta. Moda alanında ise H&M, geri dönüştürülebilir malzemeler ve atık maddelerden kıyafet üretme konusunda öncü markalar arasında. Özellikle sokak modasına yön veren markanın 2018 tarihli raporuna göre, geri dönüşüm stratejileri sonucunda karbon salınımı %11 seviyelerinde azalmıştır. Yine aynı markanın mağazalarında ürün toplama girişimi ile birçok kıyafet toplanmış ve bu malzemeler geri dönüştürülerek üretime geri kazandırılmıştır.
Bonus – Elbise Kiralama
Tüm bu sürdürülebilir moda akımlarının yanı sıra kiralama konsepti gün geçtikçe popülerliğini arttırmakta. Özellikle önemli davetlerde çoğunlukla bir kez giyilip gardroplara terk edilen elbiseleri satın almak yerine kiralamak kadınlar arasında oldukça yaygın. ElbiseKirala gibi markaların çoğalmasıyla kiralama alternatifleri gittikçe artıyor. Üstelik basit bir form doldurarak gardrobunuzda atıl duran elbiselerinizi de kiralamak üzere bu platforma verebilirsiniz.